Obszar gminy Kolonowskie, ze względu na znaczne zróżnicowanie siedlisk, obfituje w różnego typu zbiorowiska roślinne, w których spotkać można wiele chronionych i rzadkich gatunków roślin. Ponad 75% obszaru Gminy stanowią lasy, zazwyczaj silnie przekształcone przez gospodarkę leśną. Ciekawostką jest, iż z naszego terenu pochodzi Świerk z Kolonowskiego – najlepsza na świecie populacja świerka, co zostało potwierdzone w badaniach przeprowadzonych z inicjatywy ONZ. 
Świat zwierząt gminy Kolonowskie jest równie bogaty jak szata roślinna. Obok zwierząt pospolitych występuje tu wiele gatunków chronionych oraz rzadkich w skali kraju. 
Najcenniejsze i najlepiej zachowane fragmenty przyrody gminy Kolonowskie objęte są ochroną prawną. Wszystkie obszary leśne gminy zostały objęte przez Wojewodę Opolskiego ochroną prawną o statusie Obszaru Chronionego Krajobrazu "Lasy Stobrawsko-Turawskie".
Należy również podkreślić obecność na terenie Gminy Kolonowskie Europejskiej sieci ekologicznej Natura 2000 Obejmuje ona w na terenie gminy część obszaru Doliny Małej Panwi i ostoi Dolina Małej Panwi. 
